การศึกษาธรรมที่วัดใช้เผยแผ่พระพุทธศาสนา : ศึกษากรณีวัดในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาธรรมที่วัดในเขตอำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ วัดในเขตเทศบาล 7 วัด และวัดนอกเขตเทศบาล 7 วัด แต่ละวัดประกอบด้วยผู้แทน 6 คน/รูป รวมเป็น 84 คน/รูป ผู้วิจัยใช้เทคนิคการเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างและการสัมภาษณ์พระภิกษุและผู้ทรงคุณวุฒิในด้านพระพุทธศาสนา การวิเคราะห์ข้อมูล ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis) ผลการวิจัยมีดังนี้ ด้านธรรมที่วัดใช้เผยแผ่พระพุทธศาสนาทั้งโดยพระเทศน์ คติธรรมและภาพจิตรกรรมฝาผนัง วัดในเขตอำเภอเมืองจังหวัดนครปฐม ส่วนใหญ่เผยแผ่ธรรมในกลุ่มธรรมเพื่อส่งเสริมความเป็นมนุษย์ ประกอบด้วย ศิล พรหมวิหาร 4 กลุ่มธรรมที่คฤหัสถ์พึงหลีกเว้น ประกอบด้วย อบายมุข กลุ่มธรรมที่เป็นหลักสำคัญ โดยจัดสงเคราะห์ในอริยสัจ 4 ประถอบด้วย ไตรลักษณ์ กลุ่มธรรมเพื่อส่งเสริมชีวิตที่ดีร่วมกัน ประกอบด้วย ความกตัญญู ด้านสื่อที่ทางวัดใช้เผยแผ่ธรรมเป็นการเทศน์บรรยายธรรมและการเทศน์แบบอ่านคัมภีร์ ด้านการรับรู้ของชุมชนเกี่ยวกับธรรมที่วัดใช้เผยแผ่พระพุทธศาสนา ชุมชนมีการรับรู้ธรรมที่วัดนำมาเผยแผ่พระพุทธศาสนาไม่ครอบคลุมตามที่วัดได้เผยแผ่พระพุทธศาสนา ค้านการรับรู้เกี่ยวกับสื่อที่ทางวัดใช้เผยแผ่ธรรม ส่วนใหญ่ชุมชนรับรู้ว่าวัดใช้วิธีการเผยแผ่ธรรมโดยการเทศน์บรรยายธรรมและการเทศน์แบบอ่านคัมภีร์ ด้านธรรมที่ชุมชนต้องการให้วัดนำมาเผยแผ่พระพุทธศาสนา ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มธรรมเพื่อส่งเสริมชีวิตที่ดีร่วมกัน ประกอบด้วย ความกตัญญู และกลุ่มธรรมเพื่อส่งเสริมความเป็นมนุษย์ ประกอบด้วย ศิล ด้านสื่อที่ชุมชนต้องการให้วัดใช้เผยแผ่ธรรม ส่วนมากเป็นรูปแบบการเทศน์บรรยายธรรม และการเทศน์ผ่านหอกระจายข่าว ด้านพุทธวิธีที่ควรใช้เผยแผ่พระพุทธศาสนา คือ การสร้างศรัทธา พระภิกษุสงฆ์ต้องปฏิบัติตามวินัยอย่างเคร่งครัด พระภิกษุสงฆ์ควรเตรียมความพร้อมโดยรับฟังข่าวสารต่าง ๆ อย่างหลากหลายและศึกษาเล่าเรียนธรรมให้แตกฉานอย่างถ่องแท้ วัดควรมีการเตรียมความพร้อม ต้องทำวัดให้สะอาด ให้ร่มรื่น ให้สงบ ควรมีการอบรมคุณธรรมให้กับบุคคลทั่วไปและเยาวชน ควรมีการเผยแผ่ผ่านสื่อวิทยุโทรทัศน์ สื่อเอกสารหรือหนังสือ การจัดกิจกิจกรรมเนื่องในวันสำคัญต่าง ๆ

A Study of the dhammas utilized by monastery for communication of Buddhism in Amphoe Mucang Nakhon Pathom Area, Nakhon Pathom Province. This research conveyed exploratory research. All 7 monasteries in the municipal area were sampled, and 7 monasteries of 33 outside the municipal area were also sampled, by purposive. The research instrument used was structured interviews and interviews of expert Buddhist monks and expert Buddhist. Data was analyzed by content analysis. Major findings are as follows: 1) The dhammas utilized by most monasteries for communication of Buddhism are these that the dhamma promote humanism e.g. precepts (sila) and holy abidings (brahmavihara).The dhamma that layman should avoid e.g. causes of ruin (Apayamukh). The dhamma include to the Four Noble Truths (ariyasacca)e.g. three characteristics (tilakkhana). The dhamma that promote good mutual living e.g. grateful person (katannukatavedi). According to media utilized by monastery for communication of Buddhism was found that in the form of lecture, preaching through text. 2) The perception of the community to the dhammas utilized by monasteries for the communication of Buddhism found that the community perceived the dhammas utilized by monasteries not covered the Dhammas according of communication of monastery. The perception about media utilized by monastery for communication of dhammas, it was found that community perceived media in the form of lecture and preaching through text in accordance 3) The dhammas which monasteries should communicate Buddhism are those that promote good mutual living e.g. grateful person (katannukatavedi) and those that promote humanism e.g, precepts, (sila). For the needs of the community in the forms of communication of Buddhism, the community needs lectures and preaching through the sound-spread of tower. 4) The strategies that should be utilized for communication of Buddhism recognized the following: Readiness of monks and study dhamma to be really well-inform. Faith building. The monks should in the discipline. Readiness of circumstance monasteries should clean, refreshing, peaceful. Communication of dhammas through training. Communication of dhammas through media e.g. radio television letter and to do activity in the importance day of Buddhist religion