Yoga philosophy in secondary thought : tracing back to Yoga in Thailand's past

Abstract

The purpose of this research was to discover the perceptions and the interpretation of people in Thailand’s past towards the yoga philosophy through their literature and art before the mid-19th century, in the light of Hindu and Buddhist teachings. The philosophical connotations of Yoga in Sanskrit and Pali texts were investigated as basis for understanding the ancient art and literature in India reflecting Yoga concepts. Findings disclosed that: 1) Yoga philosophy has penetrated into other Hindu traditions and well developed in the form of art and literature due to the fact that Yoga has been regarded as the highest Truth, the absolute Brahman or Brahma Nirvanam in all Hindu conceptions. On the contrary, the traditional Buddhism (Theravada). Yoga was not regarded as the highest realization, i.e.Yoga was lower than the Arahatship or Nibbana (Nirvana). Moreover, the term Yoga was used in a negative sense, i.e. the bond of the worldly condition. As a result, yoga did not play a prominent part in the Theravada Buddhist in both literature and art. 2) Thanks to the Tantra cult’s integration into the Mahayana tradition, expecially the Vajrayana. Yoga has been recognized in the Buddhist tradition. 3) In the ancient in Thai territory Yoga philosophy and its practice were adopted through the Pasupata sect of Saivism rather than through other sects. The concept of “formless Yoga” was transferred into art, exemplified by some engraved lintels of the Hindu temples in the Northeast of Thailand in the 11th century. No evidence of the people’s cognizance of Yoga Sutras in the ancient states was found. Thus the hypothesis that Patanjala Yoga had directly influence in shaping Yoga thought in Thailand’s Past is tested to be incorrect. 4) Hathayoga and Mantrayoga were intermingled with the indigenous wisdom, but Rajayoka did not grow well due to the fact that the Theravada concept of Yoga directed people in ancient states in Thai territory not to accept Yogis as their spiritual leaders. In their thought Yogi / Yoga was that which was related to yogic power or supernatural power and to the remedies for illness. In fact, Hathayoga and Mantrayoga in association with the local healing wisdom exist here on account of its usefulness as a kind of therapies. 5) The hypothesis proposed by Prince Damrong on the Jaipur Yogic statuettes that they were a prototype of the Yogic sculptures at Wat Pho, was also investigated. However, there is no trace of relationship between the Yogic statuettes of Jaipur, India, and those of Wat pho, Thailand, in spite of the fact they were contemporaneously created (the first half of the 19th century). They were, undoubtedly, the products of an independent creation. In this study some interesting metaphysical terms relating to Hinduism and Buddhism were discovered. The term like ‘cittamatra’ in Yogacara school of Mahayana and the term ‘cittasakti’ of Patanjala Yoga are suggested for a comparative in the future.study

วิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อการสืบค้นมโนคติและการสื่อความหมายของผู้คนบนแผ่นดินไทยในอดีต ต่อปรัชญาโยคะการผ่านทางงานวรรณกรรมและศิลปกรรมที่สร้างสรรค์ขึ้น ตามคตินิยมในคำสอนของศาสนาฮินดูและพระพุทธศาสนา ก่อนศตวรรษที่ 25 ในการศึกษาครั้งนี้ ได้สืบค้นคำจำกัดความและความหมายทางปรัชญาของโยคะ ที่ปรากฎในเอกสารลายลักษณ์ ทั้งภาษาสันสกฤตและภาษาบาลี เพื่อใช้เป็นพื้นฐานในการทำความเข้าใจต่อการสร้างสรรค์งานวรรณกรรมและศิลปกรรมของอินเดีย ที่เป็นผลสะท้อนมาจากแนวความคิดเรื่องโยคะ ผลการวิจัยพบว่า 1. ปรัชญาโยคะได้แพร่หลายและแทรกซึมอยู่ในลัทธิประเพณีนิยมของฮินดูแบบอื่น ๆ และพัฒนาไปในรูปของวรรณกรรมและศิลปกรรมจำนวนมาก ด้วยเหตุที่ว่า โยคะ ได้รับการยอมรับตรงกันในปรัชญาอินเดียทรรศนะต่าง ๆ ว่ามีความหมายเทียบได้กับสัจจธรรมสูงสุด หรือ พรหมัน หรือ พรหมนิรวาณ แต่ในพุทธปรัชญาดั้งเดิมหรือแบบเถรวาท โยคะ ไม่ใช่ การรับรู้ความแท้จริงสูงสุด กล่าวคือ โยคะ อยู่ในสภาวะที่ต่ำกว่าความเป็นพระอรหันต์ หรือ นิพพาน (นิรุวาณ ในภาษาสันสกฤต) และคำว่า โยคะ ได้นำมาใช้ในความหมายด้านลบ คือ ใช้ในความหมายที่ว่า เป็น เครื่องผูกไว้กับโลกียธรรม เมื่อความหมายของโยคะ ในทางพระพุทธศาสนาเป็นไปเช่นนี้ จึงทำให้ โยคะ มิได้มีบทบาทสำคัญต่องานวรรณกรรมและศิลปกรรมของพระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาท 2. แนวคิดเรื่องโยคะ เป็นที่รู้จักและได้รับการยอมรับโดยมากับลัทธิตันตระ ที่เข้ามาผสมปะปนอยู่ในวัฒนธรรม พระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งนิกายวัชรยาน 3. ในรัฐโบราณบนแผ่นดินไทย ปรัชญาโยคะและแนวปฏิบัติได้รับการยอมรับโดยผ่านทางลัทธิปาศุปตะของฮินดูไศวนิกาย มากกว่าลัทธิอื่นใด แนวคิดเรื่อง “อรูปโยคะ” ปรากฎให้เห็นในงานศิลปกรรม ในรูปของภาพสลักบนทับหลังของปราสาทซึ่งเป็นเทวสถานฮินดูในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ถึงกระนั้นไม่ปรากฎหลักฐานว่า ได้มีการเรียนรู้ถึงโยคะสูตรของปตัญชลิแต่อย่างใด ดังนั้น ผลวิจัยนี้จึงคัดค้านสมมติฐานที่ว่า โยคะสูตรให้อิทธิพลโดยตรงต่อแนวคิดเรื่องโยคะในประเทศไทย 4. หัตถโยคะ และ มนตรโยคะ ได้เข้าไปผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่น แต่ราชโยคะไม่อาจเจริญเติบโตได้ ด้วยเหตุที่ว่า แนวคิดของพระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาทได้ชี้นำให้ผู้คนบนแผ่นดินไทย ไม่ยอมรับให้โยคีเป็นผู้นำทางจิตวิญญาณ โดยถือว่า โยคี หรือ โยคะ สัมพันธ์กับเรื่องฤทธิ์เดชเหนือธรรมชาติและการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ หัตถโยคะและมนตราโยคะจึงดำรงอยู่ได้ในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งซึ่งเข้ามาผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่นเรื่องการรักษาพยาบาล 5. ผลการวิจัยได้คัดค้าน สมมติฐานของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพที่ว่า ประติมากรรมขนาดเล็กรูปโยคี แสดงท่าโยคะต่าง ๆ ที่เมืองชัยปุระ ประเทศอินเดีย เป็นต้นแบบของการสร้างประติมากรรมรูปโยคี หรือ ฤาษีดัดตนที่วัดโพธิ์ กรุงเทพมหานคร แม้ว่างานศิลปกรรมจากสองแห่งนี้ สร้างขึ้นในสมัยครึ่งแรกของพุทธศตวรรษที่ 24 เหมือนกัน แต่เป็นแนวคิดสร้างสรรค์โดยอิสระ มิได้ลอกเลียนแบบกันและกันแต่อย่างใด ในการศึกษา ได้ค้นพบคำศัพท์ทางอภิปรัชญาหลายคำ ที่แสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างศาสนาฮินดูกับพระพุทธศาสนา คำที่น่าสนใจเป็นต้นว่า คำว่า “จิตตมาตร” ซึ่งปรากฎในคัมภีร์ของพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน นิกายโยคาจาร กับคำว่า “จิตตศกติ” ซึ่งปรากฎในโยคะสูตรของปตัญชลิ ผู้วิจัยจึงได้นำเสนอว่า ควรมีการศึกษาเปรียบเทียบเรื่องนี้ต่อไปในอนาคต