การวิเคราะห์ศิลาจารึกสดกก็อกธมเชิงวรรณกรรม

Abstract

สารนิพนธ์ฉบับนี้เป็นการวิเคราะห์ศิลาจารึกสดกก๊อกธมเชิงวรรณกรรม มีจุดมุ่งหมายศึกษาข้อความในศิลาจารึกตามองค์ประกอบทางวรรณกรรมประเภทสารคดี เฉพาะส่วนของภาษาเขมรโบราณ ผลการศึกษามีดังนี้ 1. ด้านผู้แต่ง พระกมรเตงอัญศรีชเยนทรบัณฑิตเป็นผู้แต่งหรือให้แต่งศิลาจารึกหลักนี้ เพราะผู้แต่งอ้างว่า พราหมณ์ศิวไกวัลยะเป็นบรรพบุรุษของตน ด้านจุดมุ่งหมายในการแต่งที่เด่นชัดมี 3 ประการคือ เพื่ออ้างสิทธิในการปฏิบัติบูชากมรเตงชคต ต ราช ของพราหมณ์ตระกูลศิวไกวัลยะ เพื่อประกาศสิทธิครอบครองที่ดิน และเพื่อฉลองศิวลึงค์ภัทรนิเกตนะ ด้านเนื้อหาผู้แต่งเล่าเหตุการณ์ตั้งแต่สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ลงมาถึงสมัยพระเจ้าอุทยาทิตยวรมันที่ 2 โดยกล่าวถึงสิทธิของพราหมณ์ตระกูลศิวไกวัลยะ ที่เป็นผู้เฝ้าประจำและกระทำการบูชากมรเตงชคต ต ราช และรับใช้พระมหากษัตริย์รวม 12 พระองค์ รวมระยะเวลา 250 ปี 2. ด้านองค์ประกอบทางวรรณกรรม โครงเรื่องผู้แต่งเปิดเรื่องด้วยเหตุการณ์สมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ 2 ดำเนินเรื่องโดยอาศัยรัชกาลต่าง ๆ เป็นแกน จบเรื่องด้วยการอ้างสิทธิในที่ดินและทาสรับใช้เทวาลัย ตัวละครในเรื่องที่สำคัญเป็นพราหมณ์ผู้รับใช้กมรเตงชคต ต ราช ตามลำดับ พระมหากษัตริย์เขมรโบราณ และมีฉากใหญ่คือ อาณาจักรเขมรโบราณ 3. ด้านวรรณศิลป์ ผู้แต่งใช้ภาษาสันสกฤตสรรเสริญสิ่งศักดิ์สิทธิ์และบรรยายเหตุการณ์ และใช้ภาษาเขมรโบราณเพื่อสื่อสารกับคนทั่วไป ผู้แต่งใช้วิธีการเลือกสรรถ้อยคำมาใช้ให้เหมาะกับฐานะบุคคล ให้ผู้อ่านเกิดจินตภาพ และเลือกใช้โวหารต่าง ๆ มาใช้อย่างเหมาะสม ทำให้ผู้อ่านเข้าใจเนื้อหาได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

This report for the award for the Master’s degree in Khmer studies is entitled as ‘ A literary analysis of the Sdok kok thom inscription’ and its aim is to study the ancient Khmer language inscribed in the Sdok kok thom from the point of view of documentary and literary analysis. The major findings are as follow : 1. As is evident from the inscription, a Brahmana named ‘Kamraten An Sri Jayendra Pandit’ composed this inscription himself or commanded some scholar to compose this inscription. Further, Sri Jayendra Pandit claimed himself belonging to the races of the founder ancestor, the Brahmana named ‘Sivakaivalya’, who acted as a prominent advisor to the contemporary ruling kings. His purposes of the composition are threefold : firstly, to claim the right to worship the Sivalinga or some symbol called ‘Kamra Ten Jagat ta Raja’ that had been particularly assigned for his family. Secondly, to proclaim his right on the land and the last is to celebrate the installation of a Sivalinga called ‘Bhadraniketana’, Besides, the details of the inscription show about the chronicle of previous Khmer kings from the time of king Jayavarman II until the king Udayaditya II, and the privileges in worshiping the ‘Kamra Ten Jagat ta Raja’ for Sivakaivalya family which had continuously served 12 kings for a very long period, i.e. about 250 years. 2. As regards the structure of the literary work, the composer started with the events that occurred in the reign of king Jayavarman II. Then he continued narrating the historical occurrences in the reigns of the successor Khmer kings and finally the inscription ended with the proclaiming the right on lands and the right of the servants at God’s abode (Devalaya). In this inscription, the major character was the Brahmana who served the Sivalinga called ‘Kamra ten Jagat ta Raja’ and the minor characters are the ancient Khmer kings. The main setting is the ancient Khmer kingdom. 3. From the literary point of view, the composer employed Sanskrit language to praise Gods and Goddesses and to narrate the events, whereas he used the Old Khmer language to communicate with the ordinary people. The composer is an expert to choose the exact and suitable words for the people at reference belonging to different status, from which the readers can have relishing imagination not only about the events, but also about the people described in the inscription. Moreover, the diction of the text is definitely enchanting and precise so as to enable the readers for better understanding of the contents and simultaneously giving aesthetic pleasure.