ชีวิตการทำงานและการจัดการร่างกายของพนักงานต้อนรับหญิงบนเครื่องบิน (แอร์โฮสเตส)

Abstract

การศึกษาเฉพาะบุคคลฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาถึงกระบวนการจัดการร่างกายที่มีลักษณะเฉพาะของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินในฐานะทุนทางกายภาพที่สามารถเปลี่ยนแปลงไปสู่ทุนทางเศรษฐกิจ ทุนทางสังคม ทุนทางสัญลักษณ์ และทุนทางวัฒนธรรม 2) เพื่อศึกษาลักษณะงานของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน โดยการนำแนวคิดทางเพศสภาพ (Gender) เรื่องการแบ่งงานระหว่างเพศของมิเชล โรซัลโด มาปรับใช้กับอาชีพนี้ว่าสามารถอธิบายได้มากน้อยเพียงไร โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ การศึกษาครั้งนี้มีกลุ่มเป้าหมายคือ พนักงานต้อนรับหญิงบนเครื่องบินชาวไทย อายุระหว่าง 24-28 ปีและทำงานมานานกว่า 1 ปี จำนวน 6 คน ภายใต้กรอบแนวคิดทุนทางกายภาพและการแบ่งงานระหว่างเพศ ผลการศึกษาพบว่า พนักงานต้อนรับหญิงบนเครื่องบินชาวไทยทั้ง 6 คน ให้ความสำคัญในเรื่องร่างกาย โดยการดูแล พัฒนาและเปลี่ยนแปลงลักษณะทางร่างกาย เพื่อให้เหมาะสมกับอาชีพพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน และเมื่อร่างกายของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินได้รับการปรับปรุงพัฒนาตามความต้องการ ได้นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทุนทางร่างกายหรือทุนทางกายภาพไปสู่ทุนต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นทุนทางเศรษฐกิจ หรือรายได้ที่ได้รับจากการทำงาน ทุนทางสังคม ที่ได้จากการสร้าง เครือข่ายความสัมพันธ์กับเพื่อนร่วมงานหรือผู้โดยสาร ทุนทางสัญลักษณ์ รวมถึงการได้รับการยอมรับจากคนรอบข้างรวมถึงสังคม และทุนทางวัฒนธรรมที่แสดงออกผ่านทางร่างกายที่แสดงให้เห็นว่าเป็นร่างกายที่ผ่านการอบรมสำหรับอาชีพพนักงาต้อนรับบนเครื่องบินมาแล้ว รวมถึงการที่งานศึกษาชิ้นนี้ได้ให้ความสำคัญกับพนักงานต้อนรับหญิงบนเครื่องบินได้แสดงให้เห็นว่าการแบ่งงานระหว่างเพศที่ทำให้งานบ้านเป็นความรับผิดชอบของผู้หญิงและงานนอกบ้านเป็นงานของผู้ชาย ได้ทำให้ผู้หญิงสามารถใช้คุณสมบัติเรื่องการทำงานบ้านมาเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ผู้หญิงเป็นเพศที่เหมาะสมในการประกอบอาชีพพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน เนื่องจากการทำงานบ้านของผู้หญิงมีความคล้ายคลึงกับหน้าที่ความรับผิดชอบของพนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน