อุปมาอุปไมยหมากรุกไทย : ศึกษาผ่านการประพันธ์ดนตรีสมัยใหม่

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้นำเสนอถึงกระบวนการสร้างสรรค์บทประพันธ์เพลงชุดหมากรุกไทย เพื่อสะท้อนให้เห็นถึงมุมมองทางดนตรีของผู้วิจัยที่มีต่อการเล่นหมากรุกไทย ทั้งทางด้านกายภาพ ได้แก่ ลักษณะการเคลื่อนที่ของตัวหมาก และลักษณะภายในจิตใจ ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงภายในความคิดของผู้เดินหมาก รวมถึงแนวทางและวิธีการประพันธ์เพลงในรูปแบบอิเล็กโทรอะคูสติก ผู้วิจัยได้เห็นถึงการอุปมาอุปไมยในเกมหมากรุกไทย การจำลองสมรภูมิสงครามมาไว้บนกระดานหมาก มีการใช้ความหมายเชิงสัญลักษณ์ การแต่งตั้งตัวหมากบนกระดานให้มีหน้าที่ มีชนชั้น มีศักดินา รวมถึงรูปแบบวิธีการเคลื่อนที่ของหมากแต่ละตัว การเปรียบโลกสมมุติของหมากรุกไทยกับโลกความจริงว่ามีผลกระทบต่อผู้เล่นทางด้านจิตใจ อารมณ์ ความรู้สึกภายใน มีความเครียด ความกลัว ความกดดันอย่างไร การเข้าถึงโลกสมมติของหมากแต่ละตัวบนกระดาน เพื่อสัมผัสถึงความรู้สึกเมื่อต้องตกอยู่ในวงล้อมของข้าศึก และเมื่อรู้ตัวว่าเป็นการเดินตาสุดท้าย แล้วต้องแพ้หรือตายหรือ “จน” ในภาษาหมากรุก และได้ตีความสะท้อนสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้นผ่านการประพันธ์ดนตรีสมัยใหม่ ผู้วิจัยได้ประพันธ์บทประพันธ์ชุดหมากรุกไทย ที่ประกอบไปด้วยบทประพันธ์ย่อยทั้งหมด 3 บท ได้แก่ บทประพันธ์ที่ 1 “Chess moves”การนำเสนอเสียงผ่านแนวคิดการเคลื่อนที่และบทบาทของหมากแต่ละตัว บทประพันธ์ที่ 2 “Chess Mind” การนำเสนอเสียงผ่านแนวคิดของความเปลี่ยนแปลงภายในสมอง เมื่อผู้เล่นเกิดความรู้สึกต่าง ๆ ขณะที่เดินหมาก บทประพันธ์ที่ 3 “Chess is life” การนำเสนอเสียงผ่านแนวคิดเปรียบเทียบการเล่นหมากรุกในโลกเสมือนกับโลกความจริง สิ่งที่ผู้วิจัยได้รับจากการทำวิทยานิพนธ์ครั้งนี้คือ วิธีการสรรหากระบวนการคิด การหาวัตถุดิบทางความคิดและทรรศนะใหม่ ๆ ในการสร้างสรรค์ผลงาน ค้นพบการสร้างงานโดยใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ในการดัดแปลงเสียงต่าง ๆ ในโลก ให้เกิดเป็นเสียงใหม่ ผลงานใหม่ และสามารถนำองค์ความรู้ที่ได้จากการศึกษา มาใช้เป็นแนวทางในการสร้างสรรค์ทั้งงานวิจัย งานในสายอาชีพ และงานศิลปะได้