บทบาทของดนตรีในการต่อสู้ภาคประชาชน : กรณีศึกษาวงคีตาญชลี

Abstract

การวิจัยเรื่อง บทบาทของดนตรีในการต่อสู้ภาคประชาชน : กรณีศึกษา วงคีตาญชลี มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. เพื่อศึกษาประวัติและพัฒนาการของวงคีตาญชลี 2. เพื่อศึกษาบทบาทของดนตรีในการต่อสู้ภาคประชาชนกรณีศึกษาวงคีตาญชลีเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการวิจัยทางมานุษยดุริยางควิทยา (Ethnomusicology) การวิจัยได้นำวิธีวิเคราะห์สำคัญ 3 ด้าน คือ 1. บทเพลงและรูปแบบการแสดง 2. คุณลักษณะและความสามารถของศิลปิน และ 3. วิเคราะห์บทเพลงที่ใช้ในการแสดง 8 เพลง ผลการวิจัยพบว่า วงคีตาญชลีเริ่มต้นในปี 2525 สมาชิกก่อตั้ง 2 คน ซึ่งมีความสนใจทางการเมืองอย่างชัดเขน และใช้ดนตรีเป็นเครื่องมือในการต่อสู้ภาคประชาชน ในลักษณะดนตรีเพื่อชีวิต จนครบ 6 คน ในปี 2556 ทั้งนี้สมาชิกหลักทั้งหมดคือครอบครัวเดียวกัน จึงสามารถปลูกฝังและส่งต่ออุมดมการณ์การเล่นดนตรีเพื่อรับใช้ประชาชนได้โดยง่าย ทางวงยังมีพัฒนาการทางความคิดโดยการส่งต่ออุดมการณ์สู่คนรุ่นหลังคือ ลูก-หลาน บทเพลงที่ใช้ในการศึกา 8 เพลง มีประวัติศาสตร์ที่สะท้อนการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองไทยอย่างชัดเจน ผลิตโดยคีตาญชลีและศิลปินกลุ่มอื่นๆ ใช้แสดงสดและบันทึกเสียงตลอดเวลา พบว่าดนตรีมีบทบาทเป็นอย่างมากในการต่อสู้ภาคประชาชน จากการวิเคราะห์สามารถแบ่งย่อยออกเป็น 5 ข้อ คือ 1)ให้ข้อมูลแก่ผู้ฟังถึงปัญหาสังคม ทั้งอดีต ปัจจุบัน และอนาคต 2)สร้าง-รักษาคุณค่าและอัตลักษณ์ ของสาเหตุของการประท้วง 3)สร้างความชอบธรรมต่อกิจกรรมการเคลื่อนไหว 4)แนะนำคำตอบในเรื่องเกี่ยวกับปัญหาสังคม 5)โฆษณาให้เห็นถึงความสัมพันธ์อันดี และความสามัคคีในการขับเคลื่อนการชุมนุม