วสันต์ สิทธิเขตต์ : ศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมือง

Abstract

วสันต์ สิทธิเขตต์เป็น ศิลปินนักเคลื่อนไหวที่สร้างสรรค์ศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองประเภททัศนศิลป์อย่างต่อเนื่องเป็นเวลากว่า 20 ปี ซึ่งเป็นศิลปะการเมืองแนวทางใหม่ที่ปรากฏขึ้นในประเทศไทย แต่ยังไม่มีผู้ใดให้ความสนใจศึกษาอย่างจริงจัง การทำวิทยานิพนธ์ในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการ แนวความคิดและรูปแบบศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองตลอดจนความสำคัญของเหตุการณ์เคลื่อนไหวทางการเมืองของวสันต์ สิทธิเขตต์ การวิจัยเชิงคุณภาพด้วยวิธีการพรรณนาในครั้งนี้ ผู้วิจัยได้รวบรวมทัศนศิลป์เพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองในแต่ละช่วงเวลารวมทั้งสิ้น 49 เหตุการณ์ พร้อมกับการประมวลหลักเกณฑ์ขึ้นมาเพื่อใช้สำหรับการประเมินความสำคัญของแต่ละเหตุการณ์ และจาก การรวบรวมข้อมูลเอกสารรูปภาพ การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ศิลปินและผู้ใกล้ชิดศิลปินเพื่อนำมาทำการวิเคราะห์สรุปผลการวิจัยพบว่า 1. พัฒนาการช่วงแรกเป็นช่วงเวลาแห่งการสั่งสมประสบการณ์การสร้างสรรค์ศิลปะเพื่อ การเคลื่อนไหวทางการเมืองของวสันต์ สิทธิเขตต์ อย่างจริงจัง จนกระทั่งในพัฒนาการช่วงที่สองของการสร้างสรรค์จึงปรากฏอัตลักษณ์เด่นชัด และมีบทบาทการเคลื่อนไหวทางการเมืองในเหตุการณ์สำคัญระดับสูง 2. การนำเสนอแนวความคิดและรูปแบบศิลปะเพื่อการเคลื่อนไหวทางการเมืองของวสันต์ ประกอบด้วยปัจจัยภายนอกด้านสภาพการณ์ทางสังคมและเหตุการณ์เคลื่อนไหวทางการเมืองของภาค ประชาชนเป็นปัจจัยสำคัญได้แก่ แนวความคิดด้านการเมืองและการพัฒนาประชาธิปไตย และนำเสนอรูปแบบจิตรกรรมเป็นหลัก 3. ความสำคัญของเหตุการณ์เคลื่อนไหวมีแนวโน้มอยู่ในเกณฑ์สูงและปานกลาง โดยมีกรณีปัญหาด้านสิทธิมนุษยชน การเมืองและการพัฒนาประชาธิปไตยเป็นอันดับสำคัญสูงสุด เหตุการณ์เคลื่อนไหวที่มีความสำคัญสูงจะสัมพันธ์กับการนำเสนอด้วยรูปแบบจิตรกรรม

Vasan Sitthiket as an activist artist has created several pieces of activist artwork , especially in visual art category for more than 20 years. This type of art movement, reflected from political and existing situation in society, still novel and recently appealing in Thailand Moreover. there are still less related studies focusing on activist art. This thesis includes three objectives : 1) To study the development of the activist art of Vasan; 2) To study the concepts and forms to present the artist’s artworks and; 3) To study the significance of each political events in which the artist participated. This qualitative and descriptive research gathers the artist’s visual arts categorized in activist art. totally 49 remarkable events. Criteria and data approaches applied to evaluate the significance of the events are to review the artist’s artwork, to access related literatures, and to interview art specialists, and other artists who familiar with the activist artist. All data are analyzed, concluded, and found that: 1. The first period of the artistic development is indicated that the artist accumulates ideas and direct experiences in politics and social activities. The next stage id to create distinctive artwork appearing his personality and mirroring his thought toward significant political circumstances, portraying higher degree of each specific event. 2. The artwork presenting activist concept and form existing social condition and political activities. For example, most paintings of the artist mainly demonstrate political concept and democratic development. 3. The significant degree of general activist events and problematic cases is resulted in high and average level of artwork reflection, respectively. On the other hand, the aspects of significant reflection to the artist’s work Furthermore, the high level of significant event is show highly related to the form of painting.