ความสัมพันธ์เปรียบเทียบการศึกษาเชิงความสัมพันธ์ระหว่างโรงโนรา มงคลสูตรและเรือนพื้นถิ่นบริเวณลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีจุดมุ่งหมาย เพื่อศึกษาถึงความสัมพันธ์เปรียบเทียบการศึกษาเชิงความสัมพันธ์ระหว่างโรงโนรา มงคลสูตรและเรือนพื้นถิ่นบริเวณลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา เพื่อนำไปสู่การวิเคราะห์เปรียบเทียบความสัมพันธ์ซึ่งการศึกษาประกอบไปด้วย การศึกษาด้านประวัติศาสตร์ ได้แก่ การศึกษาเพื่อให้ทราบถึงกระบวนการและการก่อรูปทางสถาปัตยกรรมของเรือน อันมีผลมาจากข้อจำกัดทาวสภาพภูมิศาสตร์ สภาพภูมิอากาศ สังคม ความเชื่อ ประเพณี และวิถีชีวิต โดยผ่านการสร้างสรรค์ของภูมิปัญญาเชิงช่างในท้องถิ่น และส่งผลต่อรูปแบบทางสถาปัตยกรรมและเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นนั้นๆ การศึกษาเชิงสถาปัตยกรรม ได้แก่การศึกษารูปแบบทางสถาปัตยกรรมที่เกิดจากความสัมพันธ์ระหว่างประโยชน์ใช้สอยภายในเรือน ความเชื่อและสัดส่วนเจ้าของเรือนที่เทียบเคียงมาจากบทกลอนมงคลสูตร โดยศึกษาจากภาคข้อมูลเอกสาร การสำรวจ รังวัด ถ่ายภาพ สัมภาษณ์ ซึ่งพบว่า 1. การวางผังตำแหน่งของโรงโนรา เรือนมงคลสูตรและเรือนพื้นถิ่นมีหลักการเดียวกันคือ ยึดหลักคติความเชื่อในทิศทางการโคจรของดวงอาทิตย์ คือ การไม่วางเรือนขวางตะวัน หันด้านยาวของเรือนไปแนวทางทิศเหนือและทิศใต้ 2. การเปรียบเทียบระหว่างสัดส่วนเรือนจากบทกลอนมงคลสูตร ที่แบ่งเรือนโดยการเบิกหน้าพรหมมีสัดส่วนเท่ากับ 1:1:1 ตรงกับกุฏิเจ้าอาวาสวัดท้ายยอเรือนพื้นถิ่นบางหลังโดยเรือนที่มีหลังคาจั่วที่ทำการสำรวจมีสัดส่วนที่ตรงซึ่งอาจจะได้รับอิทธิพลจากบทกลอนมงคลสูตร ส่วนเรือนที่เป็นหลังคาทรงปั้นหยานั้นเมื่อทำการเปรียบเทียบจากบทกลอนมงคลสูตรแล้วนั้นไม่สามารถสวมให้ลงกับบทกลอนมงคลสูตรได้เลย 3. วิเคราะห์ทางด้านความสัมพันธ์ของทั้ง 3 ประเด็น พบว่า ระดับพื้นเรือนทั้ง 3 ประเด็นที่ศึกษามีระดับที่เหมือนกัน คือ 3 คือโดยแบ่งความสำคัญของแต่ละระดับแตกต่างกันออกไป โดยยกระดับที่สูงสุดจะเป็นระดับที่สำคัญที่สุดและลดความสำคัญตามระดับลงมาเรื่อยๆ 4. ความเชื่อส่งผลให้สถาปัตยกรรมท้องถิ่นมีการควบคุมให้อยู่ในรูปแบบดั้งเดิมหรือเปลี่ยนแปลงบ้างเล็กน้อยตามสมัยนิยมแต่ยังคงยึดหลักเดิมเป็นสำคัญ และทำให้วิถีชีวิตมีความสัมพันธ์กับธรรมชาติและสภาพแวดล้อมได้อย่างสมบรูณ์แบบส่งผลให้เกิดความรักและความสามัคคีเกิดขึ้นในหมู่คณะ

The purpose of this thesis was to study comparative relation of Nora Theater Mongkolasutara and vernacular architecture to end up with the analysis of this comparative relation The study consists of historical study and architecture study The former was made for understanding the process of the architecture formation of the architecture which result from the limitation of geographical climate social believed traditional and cultural conditions through the artistic folk wisdom which influenced and became the local identity While the latter was the study of architecture form from the utility inside the architecture including to the belief and the proportion which the owner made from Mongkolasutara. The data was collected from the documents measurement pictures and interview. According to the data it was revealed that 1. The planning of Nora Theater Mongkolasutara and vernacular architecture are based on the same principle which is the belief in following solar orbit or to place the architecture the North to the South. 2. The comparison of the proportion of the architecture in Mongkolasutara and the parsonage of the abbot of Wat Tai Yow and some of vernacular architecture found the same principle which is called Berg Na Phrom The gable roof architecture were in fitted proportion which can be supposed as the gable were not matched the Mongkolasutara at all 3. The relation between the above 3 significances found that basic level of the architecture can be divided into 3 levels according to importance. 4. The belief affected local architecture to maintain or the least change by modernization, and also connected the way of life with the nature and environment and resulted in the love and solidarity in the community.