คำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร รูปคำเดิมของภาษาบาลีสันสกฤต การเปลี่ยนแปลงรูปคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร และการจัดกลุ่มคำยืมบาลีสันสกฤตเป็นหมวดหมู่โดยอิงตามความหมาย โดยศึกษารูปคำและความหมายของคำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร จากพจนานุกรมเขมร-เขมร ฉบับพุทธศาสนบัณฑิตย์และพจนานุกรมเขมร-อังกฤษของ Robert K. Headley เป็นหลัก และศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมจากนิตยสาร หนังสือพิมพ์ รวมทั้งหนังสือวิชาการต่าง ๆ ที่พิมพ์เผยแพร่ในระหว่าง พ.ศ. 2536 – 2546 ผลการวิจัยพบว่า 1. เขมรยืมคำบาลีสันสกฤตมาจากทุกกลุ่มคำทางไวยากรณ์คือ ธาตุ กริยาอาขยาต กริยากิตก์ นามกิตก์ สมาส และตัทธิต 2. คำยืมบาลีสันสกฤตส่วนมากที่ปรากฏอยู่ในภาษาเขมรปัจจุบัน มักมีรูปคำเหมือนที่ใช้อยู่ในภาษาบาลีหรือสันสกฤต แต่ก็ยังมีคำยืมจำนวนหนึ่งที่ยังปรากฏรูปผิดแผกไปจากคำในภาษาเดิม 3. คำยืมที่เปลี่ยนแปลงรูป มีทั้งคำที่เปลี่ยนแปลงรูปพยัญชนะ สระ และจำนวนพยางค์ 4. เขมรนำคำบาลีสันสกฤตไปสร้างเป็นคำใช้ใหม่ตามวิธีการสร้างคำแบบเขมร คือ การแผลงคำ การประสมคำ การซ้อนคำ และการซ้ำคำ เหมือนกับเป็นคำเขมรเอง 5. คำยืมบาลีสันสกฤตในภาษาเขมร กระจายอยู่ในกลุ่มคำที่มีความหมายเกี่ยวข้องกับคำศัพท์กลุ่มต่าง ๆ 20 กลุ่มใหญ่คือ 1. ธรรมชาติ 2. มนุษย์และวงจรชีวิตมนุษย์ 3. ปัจจัยสี่ 4. ครอบครัวและสังคม 5. ทรัพย์สินสิ่งมีค่า 6. อาชีพการงาน 7. คำศัพท์ทางวิชาการ 8. ศาสนาและพิธีกรรม 9. ศิลปะและบันเทิง 10. การคมนาคมและท่องเที่ยว 11. การเมืองการปกครอง 12. กฎหมายและระเบียบปฏิบัติ 13. เศรษฐกิจการคลัง 14. สัตว์ 15. พืช 16. คำคุณศัพท์ 17. อาการนามและคำบอกสภาวะ 18. ชื่อเฉพาะ 19. คำราชาศัพท์ 20. เบ็ดเตล็ด 6. คำยืมใหม่ ๆ ในภาษาเขมรปัจจุบัน ที่มีใช้ในหนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือหนังสือวิชาการต่าง ๆ พบว่า ส่วนใหญ่เป็นคำที่สร้างมาจากคำยืมบาลีสันสกฤต หรืออย่างน้อยก็มีคำยืมบาลีสันสกฤตเป็นส่วนประกอบในคำใหม่ ๆ เหล่านั้น

The purpose of this research is to study the form of Pali-Sanskrit loanwords in Khmer in comparison to their original forms, the change of form of Pali-Sanskrit loanwords in Khmer and the arrangement of Pali-Sanskrit loanwords into groups based on their meaning. The data are mainly collected from the Khmer-Khmer Dictionary by Buddhasasanapandita and the Khmer-English Dictionary by Robert K. Headley. Data from journals, newspapers and books published from 1993 to 2003 have also been collected. 1. Pali-Sanskrit loanwords have been borrowed by Khmer from all groups of grammatical elements i.e. roots, verbs, primary derivatives, participles, compounds and secondary derivatives. 2. The forms of Pali-Sanskrit loanwords used in Modern Khmer are mostly similar to their original forms in Pali-Sanskrit. However, there are some other forms that are different from the original. 3. The changes in loanwords can be found in consonants, vowels and numbers of syllables. 4. Some Pali-Sanskrit loanwords conform to the Khmer word-formation system i.e. affixation, compounding. Synonymous compounding and reduplication. 5. Pali-Sanskrit loanwords in Khmer can be categorized as follows : 1. Nature 2. Human beings and the circle of life 3. Four necessary needs of human beings 4. Family and social status 5. Wealth 6. Occupation 7. Technical terms 8. Religion and Culture 9. Art and Entertainment 10. Tourism and Transport 11. Politics 12. Law 13. Economy 14. Animals 15. Plants 16. Adjectives 17. Abstract nouns 18. Proper names 19. Royal vocabulary 20. Miscellaneous 6. It is found that new words used in modern Khmer newspapers, journals and books are mostly coined based on Pali-Sanskrit or at least consist of some Pali-Sanskrit forms.