การปรับปรุงย่านการค้าเก่าใจกลางเมืองจังหวัดนครราชสีมา

Abstract

การวิจัยครังนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษากระบวนการออกแบบและวางแผนในการปรับปรุงย่านการค้าเก่าใจกลางเมืองในระดับเมืองขนาดกลางของประเทศไทย โดยเลือกจังหวัดนครราชสีมาเป็นพื้นที่ตัวอย่างในการศึกษา ทำการศึกษาจากปัญหาและผลสะท้อนทางกายภาพที่เกิดขึ้นในย่านการค้าดังกล่าว ซึ่งสรุปผลจากการวิจัยได้ดังนี้ ย่านการค้าเป็นส่วนประกอบที่สำคัญส่วนหนึ่งของเมือง เกิดขึ้นพร้อม ๆ กับความเป็นชุมชน ความเป็นเมือง ให้บริการชุมชนแต่ละยุคสมัยตามรูปแบบลักษณะสภาพแวดล้อม เศรษฐกิจ สังคม มีหลายขนาดตั้งแต่ระดับหมู่บ้านจนกระทั่งถึงระดับประเทศ ย่านการค้าที่เกิดขึ้นมานานตั้งแต่ชุมชนยังเป็นขนาดเล็กจนกระทั่งชุมชนขยายตัวมีจำนวนประชากรและพาหนะเพิ่มขึ้น ย่านการค้าเหล่านี้จึงมีปัญหาไม่สามารถให้บริการแก่ประชาชนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น สภาพอาคารและสภาพแวดล้อมเสื่อมโทรม ถนนแคบ ทางเท้าไม่สะดวก ขาดที่จอดรถยนต์ ขาดที่พักผ่อนหย่อนใจและที่เปิดโล่งอย่างเพียงพอ เกิดการขยายตัวของย่านการค้าโดยขาดการวางแผนที่ดี อย่างไรก็ตามในขณะที่เมืองเก่ามีปัญหาการจราจร อาชญากรรม อากาศเสียและปัญหาดังกล่าว แต่ในทางกลับกันเมืองเป็นที่เกิดของ Urban Life อารยะธรรมศิลปวัฒนธรรมและพัฒนาการแบบต่าง ๆ เป็นที่แลกเปลี่ยนสินค้า เป็นที่รวมของสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ เป็นที่รวมของวัฒนธรรมย่อย คนก็เช่นกัน บางคนชอบอยู่ในเมือง บางคนชอบอยู่ในชนบท และตลอดเวลาที่มีชีวิตอยู่ คนจะเปลี่ยนความคิดอยู่เสมอว่าจะอยู่อย่างไรและที่ไหนคนที่ไม่ชอบชีวิตในเมืองจะมีความต้องการ New Town หรือ Garden City แต่คนที่ชอบชีวิตในเมืองหรือจำเป็นจะต้องอยู่ในเมืองเพื่อประกอบอาชีพหรือวัตถุประสงค์อื่นใด ก็ยังต้องการศูนย์กลางเมืองเก่าอยู่ การวางแผนเพื่อความเป็นอยู่ที่ดีของคน จึงต้องปรับปรุงทั้งในเมืองและนอกเมืองให้มีสภาพที่ดี เหมาะในการดำรงค์ชีวิตอยู่ตามที่แต่ละคนต้องการ ในปัจจุบันประเทศทั่วโลก ได้หันมาพิจารณาถึงการปรับปรุงย่านศูนย์กลางเมืองเก่ากันมากขึ้น เนื่องจากชุมชนในเมืองยังต้องการศูนย์กลางเมืองเหล่านี้อยู่โดยพิจารณาหาทางปรับปรุงให้เหมาะสมกับสภาพความเสื่อมโทรม สภาพแวดล้อมและสภาพเศรษฐกิจ สังคม โดยการป้องกันรักษา, หรือการบูรณะฟื้นฟู, หรือรื้อและสร้างใหม่ หรือหลายวิธีรวมกันเพื่อให้ย่านศูนย์กลางเมืองเก่าสามารถบริการชุมชนได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าเดิม โครงการที่เกิดขึ้นได้ง่าย คือ โครงการปรับปรุงเพื่อให้เป็นย่านการค้าเพราะเป็นโครงการที่มีกำไรคุ้มกับการลงทุน ย่านการค้าศูนย์กลางเมืองเก่าของเมืองนครราชสีมาในปัจจุบันก็ได้มีปัญหาการใช้งาน และสภาพเสื่อมโทรมบางประการ ซึ่งถ้าปล่อยให้เจริญเติบโตต่อไปโดยขาดการวางแผนที่ดีก็จะเป็นการทับถมปัญหาที่กำลังเป็นอยู่ให้หนักยิ่งขึ้นไปอีก สร้างความลำบากให้กับประชาชนที่จำเป็นจะต้องอาศัยย่านการค้านี้ และเกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก ดังนั้นการปรับปรุงย่านการค้าให้เหมาะสมตามระดับความเสื่อมโทรมโดยการรื้อบางส่วนที่ทรุดโทรม เก็บรักษาส่วนที่ใช้งานได้และก่อสร้างบางส่วนเพิ่มเติมตามความต้องการของชุมชน เพื่อเป็นการหารายได้ให้คุ้มค่ากับการลงทุน และสร้างสภาวะแวดล้อมที่ดี เหมาะสมกับการค้าในปัจจุบันเป็นแบบหนึ่งที่จะใช้ได้กับย่านการค้าศูนย์กลางเมืองเก่าจังหวัดนครราชสีมา ซึ่งจากข้อมูลต่าง ๆ พบว่าปัญหาทางกายภาพที่สำคัญที่สุดในปัจจุบันคือ สภาพอาคารบางส่วนทรุดโทรมไม่เหมาะสม การขาดที่จอดรถจำนวนมากและการสัญจรในย่านการค้าไม่สะดวกสบายดังนั้น โครงการนี้จึงจะได้เสนอแนวทางในการออกแบบปรับปรุงโดยเน้นการปรับปรุงทางด้านกายภาพและยึดหลักในการปรับปรุง 5 ประการคือ 1). การเข้าถึงร้านค้าได้โดยสะดวก 2). การส่งเสริมความสะดวกสบายในการเดิน 3). การจัดระเบียบกิจกรรมในพื้นที่ย่านการค้า 4). การเพิ่มความปลอดภัยในการสัญจรในย่าน 5). ความเรียบร้อยและสวยงาม ผลของการปรับปรุงบริเวณที่กำหนดจะทำให้ย่านการค้าปลีกที่เคยกระจัดกระจายอยู่ทั่วไปมารวมกัน ทำให้ศูนย์การค้าปลีกของเมืองเล็กลง มีขนาดพอเหมาะในการเดินได้ทั่วถึง ลดความจำเป็นในการใช้ยวดยานพาหนะ สกัดกั้นการขยายตัวแบบไปตามยาวของถนน นอกจากนั้นบริการบางอย่างที่สร้างขึ้น เช่น ที่จอดรถเพื่อช่วยให้การเข้าถึงร้านค้าได้สะดวกจะช่วยลดปัญหาความขาดแคลนที่จอดรถ โดยส่วนรวมของชุมชนในปัจจุบันซึ่งไม่มีที่จอดรถนอกถนนเตรียมไว้เลย และที่สำคัญอีกประการหนึ่งคือ จะเป็นตัวอย่างของการปรับปรุงย่านการค้าเป็นโครงการเพื่อส่วนรวมที่ให้ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจอย่างเพียงพอทั้งเพื่อการขยายตัวต่อไปของเมือง หรือเมืองอื่นที่มีสภาพคล้ายคลึงกัน

The purpose of this research was to study the planning process of the old central business district redevelopment of the town in Thailand. The research concerned about the problem and its physical reaction that happened. Central business district is one of the most important part of the city. It occurred with the growth of an urbanization. It traditionally serves communities according to their patterns, environments, economics and social. Their services depend on the size of the communities from neighborhoods to countries. The central business district is formed once the community is just a very small group of people and it increase in size because of the increase of population and vehicles. The central business district cannot efficiently serve the public because of the following reasons: deteriorated building and environment, narrow street, inadequate pedestrian sidewalks, lack of parking area, recreation and open space, and unplanned central increasing. However, on the one hand the old center is faced with many problems such as traffic congestion, crime wave, air pollution and other problems mentioned. On the other hand, the city is the source of urbanity and civility of the diversity and specialization which enhance the quality of life; the city is the market place for transacting business, the collection of any recreations, ……and subculture. Some people prefer to live in cities to small towns. During the rest of their life, they often change their mind on where to live and how to live. Those who prefer the country life need new town and garden city, but while those who prefer city life or necessary living in city according to their vocation or any purposes need the old center of the city. So that well planning for good living is needed to improve both in cities and small towns so as to have conditions suitable for good living. Nowadays most countries of the world have much considered about the redevelopment of the old central business district of the city. Since the urbanization is still in need this center. So the redevelopment …. for the deterioration environmental, economical condition have been taken into consideration by conservation, rehabilitation, clearance or the combination of these methods. So that the old center can more efficiently serve the community. The project planed easily is the central business district redevelopment due to its profit from the investment. The old Nakornrajsima central business district in the present time is facing the problems of some serious deteriorations and business activities. The more growing of the center without good planning, the more problem it would have and makes the being condition worse. Such conditions being trouble to the community closely associated with and much economical loss. This study concerns about the Nakornrajsima central business district redevelopment. The study found that one process suitable for this area are tearing down some deteriorated constructions, conserving some functional ones and constructing new building and environment according to the need of the community in order to gain incomes for the investment. As a result, desirable environment should fit the present-day business. By the information related to the retail trade area indicates that the most important physical problem confronting us at present is the inadequateness of the building which have deteriorated, lack of parking space for a great number of care and traffic inconvenience, therefore a guideline should be established for the design to improve the old central business district which should concentrate on the physical improvemets and follow the 5 basic rules as follows: 1. Easy access to shops. 2. Convenience for walking. 3. Regulation pertaining to the activity in the area. 4. More safety in the area. 5. Orderliness and beauty. As a result of the redevelopment of the area concerned the retail trade area which used to be dispersed will tend to be centered in an adequate size area making it possible to walk through the whole commercial area without having to us any vehicle and will deter the development along the road as previously. Furthermore, the construction of parking area for easy access to shops should alleviate the problem of lack of parking space in general in all communities at present where no off- street parking area. And another important aspect is that it should serve as a model for central business district redevelopment as a community project with sufficient value for further development of the town or of other towns with the same condition.