กระบวนการสร้างความรับรู้และความเข้าใจในศิลปะของสังคมไทย กรณีศึกษา : หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร

Abstract

งานศึกษานี้เป็นการศึกษากระบวนการสร้างการรับรู้และความเข้าใจในศิลปะ ของหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เพื่อศึกษากระบวนการส่งเสริมพื้นที่ทางศิลปะของรัฐ ที่มีเป้าหมายทาให้ผู้ชมเกิดการรับรู้และความเข้าใจสอดคล้องกับมุมมองของหอศิลป์ ผ่านการศึกษากระบวนการจัดกิจกรรมและการออกแบบจัดการพื้นที่ใช้สอยในหอศิลปกรุงเทพฯ ผลจากการศึกษาพบว่า หอศิลปกรุงเทพฯต้องการที่จะส่งเสริมความเข้าใจในศิลปะร่วมสมัยที่อิงรูปแบบจากกรอบความรู้ทางตะวันตกสู่ผู้ชมคนไทย โดยมีหอศิลป์เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้สาคัญของเมืองหลวงแห่งนี้ ผ่านการผลิตซ้าประวัติศาสตร์และองค์ความรู้จากตะวันตก ทั้งการออกแบบรูปทรงอาคาร การจัดการพื้นที่ใช้สอย และการจัดกิจกรรมศิลปะ ซึ่งจากการตอบสนองของผู้ชม พบว่าการจัดกิจกรรมศิลปวัฒนธรรมได้รับการตอบรับดีกว่างานศิลปะร่วมสมัย ที่แม้จะมีกิจกรรมหลากหลาย แต่เนื้อหากิจกรรมและการจัดการพื้นที่ของหอศิลป์ ได้ให้ความสาคัญกับการบริการชนชั้นกลางมากกว่า เพราะจากการศึกษาความเป็นมาของการรับรู้ทางศิลปะในสังคมไทย พบว่าการรับอิทธิพลศิลปะตะวันตกเข้ามานั้น เป็นไปเพื่อสนับสนุนอานาจทางการเมืองของชนชั้นนา มากกว่าจะเน้นปลูกฝังความคุ้นเคยสู่ผู้คนทุกชนชั้น จึงทาให้เกิดช่องว่างความไม่เข้าใจศิลปะในปัจจุบัน