งานวิจัยนี้มุ่งเน้นการศึกษาด้านการจัดการภูมิทัศน์ในที่อยู่อาศัยของคนไทยพื้นถิ่นในพื้นที่ราบริมแม่น้ำเพชรบุรี โดยมุ่งหวังให้เป็นฐานข้อมูลด้านภูมิสถาปัตยกรรมประเภทบ้านพักอาศัยของคนไทย และเป็นส่วนเติมเต็มข้อมูลด้านสถาปัตยกรรมพื้นถิ่น
การตั้งถิ่นฐานของคนไทย อันเกิดจากการจัดการพื้นที่ที่ตั้งอยู่บนบริบททางสังคม และสภาพแวดล้อมที่คล้ายคลึงกัน การเรียนรู้และทำความเข้าใจเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมของตนเองและของพื้นที่ ประกอบกับการถ่ายทอดวิธีคิดจากรุ่นสู่รุ่น ส่งผลให้เกิดรูปแบบสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นเฉพาะท้องถิ่นขึ้น การจัดการนี้ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงแค่ตัวเรือนอันเป็นที่กินอยู่หลับนอน พื้นที่ใช้สอยที่เกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตในแต่ละวันยังต่อเนื่องเชื่อมโยงกันในบริเวณบ้าน หรือแม้กระทั้งพื้นที่ส่วนกลาง อันเป็นทรัพยากรจากธรรมชาติซึ่งชาวบ้านได้ใช้ประโยชน์อย่างถ้อยทีถ้อยอาศัย เกิดเป็นองค์ประกอบของบ้านที่สมบูรณ์ ทั้งที่เป็นสิ่งปลูกสร้าง เครื่องใช้ไม้สอย และภูมิสถาปัตยกรรม ภูมิทัศน์สรรค์สร้าง ในบริเวณบ้านของคนไทยจึงสะท้อนให้เห็นวิธีคิดของผู้อยู่อาศัย อีกทั้งการตอบสนองต่อบริบท แวดล้อมจนเกิดการจัดการที่เหมาะสมต่อความต้องการของครอบครัว
ในยุคสมัยปัจจุบันที่มีความเจริญก้าวหน้าและความเปลี่ยนแปลง ทั้งทางสังคม วัฒนธรรม และทางวัตถุ จนเกิดความหลากหลายในด้านต่าง ๆ ย่อมส่งผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลง เกี่ยวกับการจัดการบริเวณที่อยู่อาศัยไปด้วย ทั้งเรื่องวิธีการจัดการและวิธีคิด แต่การจัดการภูมิทัศน์ สรรค์สร้างในบริเวณที่อยู่อาศัยของชาวบ้านในพื้นที่ศึกษายังคงมีสำนึก และการพยายามอยู่ร่วมกันกับสภาพแวดล้อมท้องถิ่น มีการเลือกรับปรับเปลี่ยนทั้งวิธีคิด เทคโนโลยี และวิธีการจัดการในบริเวณที่อยู่อาศัย สะท้อนให้เห็นพลวัตรของสถาปัตยกรรมพื้นถิ่นในพื้นที่ศึกษาได้เป็นอย่างดี
To study built landscape around the house of local dwellers in the Phetchaburi riverside plain is the objective of this research. The result is expected to fulfill the knowledge of Thai vernacular architecture, especially in the field of landscape.
The settlement of the Thai people had relationship with the agricultural socials for longtime. The process which leads to the Identity of local architecture is the sites management which either set on the same social context or environment, by learning and trying to understand the site environment, and pass on wisdoms to their descendants. Not only to the house but the site's landscape and surrounding had arranged to be the functions of “home”, included the buildings, equipment and landscape (of home area). The built Landscape of the local people's home has shown about what the dwellers were thought, and how they responded to the environment to draw the appropriate solutions of home area's management for their family.
Nowadays the developments and changes of social, culture, and materials caused the management process and concept of the built environment to be change too, Bases on that change the dwellers realized and try to live harmoniously with the local environment which express the dynamics of the vernacular architecture in the site study area.
